صفر تا صد مراحل تولید فرش ماشینی
شاید تا به حال از نزدیک یا در حالی که مشغول تماشای تلوزیون بوده اید، مردان یا زندانی را دیده اید که در حال بافتن و ریسندگی قالی بوده اند.
در گذشته برای بافتن قالی های دستبافت تنها به یک دار قالی و نخ برای ریسندگی نیاز داشتند، این در حالی است که امروز بیشتر قالی هایی که در خانه هایمان استفاده می شود که اصطلاحا به قالی یا فرش ماشینی معروف اند روشی کاملا متفاوت برای تولید دارند.
فرش ماشینی که به انواع مختلفی از کفپوشها بر حسب نوع نخ مصرفی و نوع تکنولوژی که برای بافت مورد استفاده قرار می گیرد، گفته می شود. تکنولوژی تولید فرش اصولا برمبنای بافت تاری پودی انجام می شود. در این مقاله قصد داریم صفر تا صد فرآیند تولید یک فرش ماشینی را به شما توضیح دهیم پس تا ادامه با ما همراه باشید.
مراحل تولید فرش ماشینی:
بهطور کلی در صنعت نساجی، چه در بخش هایی که برای تولید پارچه است یا در بخش های تولید فرش ماشینی، زنجیره تولید از چهار بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: ریسندگی، رنگرزی، بافندگی و تکمیل. کارخانهای که محصول نهایی آن فرش ماشینی یا پارچه است، ممکن است تمام این مراحل را خود مدیریت کند، و یا فقط بخش بافندگی آن را انجام دهد. در ادمه هر کدام از این مراحل را به طور کامل شرح می دهیم
۱.مرحله اول : آماده کردن نخ ها و رنگ ریزی
در ابتدای کار نخ های مورد نیاز به شکل الياف خام و يا دسته رشته هاي بلند به کارخانه آورده مي شوند.
الياف خامی که مورد استفاده قرار می گیرند تقريباً ۱۶سانتي متر طول دارند و به حالت پيچيده نشده و رشته رشته هستند که بايد تغيير داده شوند.
اين رشته ها درون يک ظرف قيف مانند ريخته مي شوند و بعد از آن روغن زده شده و ماشين هایی تحت عنوان ماشین حلاجي، آن ها را به صورت طناب هاي بلند و سستي مي ريسد که فيتيله ناميده مي شوند.
بعد از انجام این فرآیند فيتيله ها فشرده، کشيده و به نخ هاي واحدي تبديل مي شوند و به دور قرقره ها پيچيده مي شوند.
این الياف خام تک لايه و رشته هاي دسته اي بلند به يکديگر پيچيده مي شوند تا به صورت تارهاي ضخیم درآيند که از آن ها برای بافت فرش استفاده می کنیم.
نخ ها برای این که در بافت فرش مورد استفاده قرار گیرند باید به با روش هاي خاصي رنگ شوند. در اين روش ها الياف را در خمره هاي تحت فشار هوا قرار می دهند که رنگ مورد نظر در آن ها پخش مي شود.
البته روش دیگری برای رنگ کردت الیاف نیز وجود دارد که کلاف هاي نخ را پي در پي از حوضچه ها يا خمره هاي رنگ عبور مي دهند تا کاملا به رنگ مورد نظر درآيد.يک روش ديگر رنگ آميزي نخ ها اين است که نخ ها را شکل مي دهند و سپس رنگ داغ تحت فشار وارد اشکال نخ شود تا نخ ها رنگ آميزي شوند.
نخ ها با هر روشي که رنگرزي شوند در مرحله بعد تحت بخار قرار مي گيرند و سپس شسته و خشک مي شوند.
نخ هایی که اصولا در بافت فرش مورد استفاده قرار می گیرند از سه بخش تشکیل می شوند:
الف) نخهای خاب که معمولاً از جنس اکریلیک یا پلی استر یا پلی پروپیلن است،
ب) نخ پود که معمولاً از جنس جوت هستند
ج) نخ تار که معمولاً از جنس پنبه یا پلی استر است.
نخهای اکریلیک با سیستم ریسندگی الیاف کوتاه تهیه شده است، سپس با استفاده از رنگ زاهای متناسب رنگرزی و سپس به بخش بافندگی ارسال میشود اما نخهای پلیاستر ازطریق ذوبریسی تهیه شده و به دو صورت خودرنگ (Dupe-dyed) یا رنگرزی شده مورد استفاده قرار میگیرند.
پس از تهیه نخ، در مرحله مقدمات بافندگی، نخهای بوبینهای بزرگ روی بوبینهای کوچکتر پیچیده شده و بر اساس طرح و نقشه فرش، روی قفسه ماشین بافت فرش قرار میگیرند.
۲. مرحله دوم: ریسندگی و بافت فرش
ریسندگی، دومین و شاید مهمترین مرحله از بافندگی فرش است. در این بخش با استفاده از تکنولوژیهای مختلف و بهروز شرکت فرش کرامتیان ، فرش بافته میشود.
بهصورت کلی سیستم بافندگی فرش نیز همانند بافت پارچه است، با این تفاوت که با دو سیستم تاری بافته میشود. در واقع در ماشین بافندگی، دو فرش بهصورت همزمان بافته میشوند که به یکی فرش رو و دیگری فرش زیر گفته میشود.
این سیستم بافندگی تحت عنوان بافندگی (face to face) نیز شناخته میشود.
در پشت ماشين بافندگي فرش ماشيني قرقره اي قرار دارد که نخ ها درون آن قرار مي گيرد و توسط يک لوله نايلوني که به سوزن بافندگي وصل مي شود تغذيه مي شود. سوزن در داخل زمينه فرو مي رود و به اين ترتيب نخ را وارد يک حلقه مي کند.
عمق فرورفتن سوزن در داخل زمينه توسط حسگرهاي نوري که توسط برق عمل مي کنند کنترل مي شود. و به همين صورت ارتفاع حلقه نيز مي تواند کنترل شود.يک قلاب يا گيره، گره را متناوباً گرفته و رها مي کند و سوزن به جهت مخالف حرکت مي کند.
زمينه پشتي به جلو مي آيد و سوزن دوباره آن را تکرار مي کند. همچنين براي برش زدن نخ ها، يک گيره در طرف ديگر قرار دارد که به يک تيغه مجهز است و مانند يک قيجي عمل مي کند و گره ها را مي برد. اين عمليات بافندگي توسط چندين هزار سوزن انجام مي گيرد و در هر دقيقه چندين هزار رديف بافته مي شود.
بنابراين يک ماشين بافندگي مي تواند روزانه چندين صد متر مربع فرش ماشيني توليد کند. ماشین آلات فرشبافی عمدتاً توسط دو کمپانی معروف وندویل (بلژیک) و یا شونهر (آلمان) تولید میشوند و در مدلهای مختلفی موجود هستند.
۳.مرحله سوم: تکمیل فرش ماشینی:
فرش ماشینی پس از خروج از ماشین بافندگی، ایرادات کوچکی دارد که نیاز به رفوگری خواهد داشت، البته برای افزایش براقیت و نمای فرش و بیشتر شدن دوام آن، باید مراحل آهارزنی و تکمیل را نیز پشت سر بگذارد.
پایین فرشها در ابتدا به یکدیگر دوخته میشوند تا به شکل یک نوار بلند درآید. نوار سپس در زير يک دستگاه قرار مي گيرد که يک مايه لاستيکي پوشاننده را در کف فرش پخش مي کند. اين دستگاه همزمان فرش را لوله مي کند.
همزمان، يک سطح ثانويه محکم نيز با لاستيک پوشانده مي شود. هر دوي اينها به صورت يک جفت رول، لوله مي شوند، تا به صورت يک ساندويچ درآيند و يکديگر را بپوشانند. سپس فرش ماشيني را داخل يک کوره قرار مي دهند تا لاستيک سفت شود.
سپس فرشِ ماشيني آماده، تحت بخار قرار مي گيرد.سپس آن را برس کشيده و هوا مي دهند تا گردوغبار و پرزهای حاصل از مرحله بافت زدوده میشوند.
در مرحله بعدی از مراحل تولید فرش ماشینی در فرش کرامتیان که بسیار مهم است سطح خاب فرش با تیغههایی مخصوص پرداخته میشود و سطح خاب آن یکنواخت شده و براقیت پیدا میکند.
این مرحله که شیرینگ نام دارد در کیفیت نهایی فرش بسیار تاثیرگذار خواهد بود. در مرحله بعدی، نوبت به آهارزنی میرسد. در این مرحله، پشت سطح فرش توسط رزینها و چسبهای مخصوص آغشته میشود تا گرههای خاب بافتهشده در جای خود مستحکم شود. در آخرین مرحلۀ تکمیل فرش ماشینی نیز عمل برشهای طولی و عرضی فرش و همچنین لبهدوزی و ریشهزنی انجام میشود.
سپس فرش با طول ۳۷متر لوله مي شود، پس از آن توسط پلاستيک محکمي بسته بندي شده و به انبار کارخانه فرش ماشيني انتقال مي يابد.